Tiến sĩ Nisimura Masanari đã có những đóng góp quan trọng trong việc khám phá và khôi phục lại bí mật của Kim Lan. Với niềm đam mê và kiến thức chuyên sâu, ông đã dày công khai quật và nghiên cứu các hiện vật cổ đại, khám phá lịch sử sâu sắc của làng cổ này.
Nishimura Masanari, một nhà khảo cổ học người Nhật Bản, đã có đóng góp đáng kể trong việc khám phá làng cổ Kiên Nam thông qua các hiện vật khai quật. Từ những di vật thu thập bởi các nhà khoa học Việt Nam, Nishimura Masanari đã chứng minh rằng Kim Lan là một trong những nguồn gốc và trung tâm sản xuất gốm từ hàng nghìn năm trước.
Trong quá trình khảo cổ, Nishimura Masanari đã trực tiếp hướng dẫn về cách thu thập và khai quật hiện vật, phân loại và đánh giá niên đại, cũng như viết số hiệu cho các vật phẩm, sử dụng bút không phai và các công cụ để bảo quản hiện vật.
Nishimura Masanari cũng đã cung cấp cho nhóm Tìm Về Nguồn Cội nhiều tư liệu để tham khảo và so sánh với các hiện vật được khai quật từ các địa điểm khác, từ đồng tiền cổ được tìm thấy. Với tư cách là một nhà nghiên cứu khảo cổ học tại Đại học Tokyo từ năm 1990, Nishimura Masanari đã đến Việt Nam trong khuôn khổ dự án hợp tác giữa Nhật Bản và khảo cổ học Việt Nam. Trong suốt hơn 20 năm qua, ông đã đi khắp nơi để nghiên cứu và đóng góp cho sự phát triển của khảo cổ học Việt Nam.
Nishimura Masanari qua đời vào ngày 09/06/2013 do tai nạn giao thông khi đang lái xe máy đến Bắc Ninh để thực địa nghiên cứu.
Sự tâm huyết của Nishimura Masanari đã trở thành hiện thực khi ông xây dựng bảo tàng gốm cho Kim Lan. Ông đã để lại dấu ấn trong mọi khía cạnh của bảo tàng, từ kiến trúc đến trưng bày hiện vật, cách sắp xếp theo quá trình lịch sử và các chú giải chi tiết. Đóng góp của Nishimura Masanari đã tạo nên bảo tàng gốm Kim Lan, nơi du khách có thể tham quan và tìm hiểu về mảnh đất đã có hàng nghìn năm lịch sử.
Nishimura Masanari, hay còn được gọi là Lý Văn Sỹ trong tiếng Việt, đã trở thành một phần không thể thiếu trong cộng đồng Kim Lan. Mọi người ở đây đều có những câu chuyện về nhà khoa học người Nhật này. Hình ảnh của anh ta luôn hiện hữu trong tâm trí, với bùn đất bám trên người từ đầu đến chân mỗi khi tham gia khai quật khảo cổ. Nishimura Masanari luôn hòa đồng và thân thiện với mọi người, ngồi xếp cạnh bà con Kim Lan nghỉ ngơi và chia sẻ những bữa ăn giản dị như người dân địa phương.
Anh ta tự nhiên như một người con của đất nước này, khi tham gia kỳ thi Kim Nam và chứng minh rằng gốm được làm từ bãi Hàm Rồng là gốm cổ truyền thống. Sự gắn bó giữa anh ta và người dân Kim Lan trở nên khăng khít như ruột thịt, đặc biệt sau khi anh ta kết hôn với vợ là Lysimuralorico, một nhà nghiên cứu văn hóa Việt Nam. Cả hai cùng yêu thương làng là coi mình như người dân Kim Lan và không ngừng tìm hiểu và khám phá về nó.
Người dân Kim Lan rất tự hào khi Nishimura nhận định Kim Lan là quê hương thứ hai của mình. Mọi người thường kể nhau nghe câu chuyện từ lần ông tham gia hội thảo ở nước ngoài. Khi được hỏi, Nishimura đã tự nhận là Lý Văn Sỹ và rằng anh ta đến từ Việt Nam. Dù có nhiều nhà khoa học nghiên cứu về Kim Lan, không ai có thể quên Nishimura Masanari. Người dân thường nghĩ rằng các nhà khoa học thường mặc đồ sáng màu và chỉ đứng từ xa chỉ dẫn công việc.
Nhưng Nishimura Masanari không giống như vậy. Anh ta luôn chung tay với công nhân trong quá trình khai quật và làm việc từ sáng đến tối, cùng những người dân Kim Lan. Người dân Kim Lan có câu "vo gạo bằng rổ, mổ cá bằng gai", có nghĩa là họ ăn ngô và lấy gai để mổ cá,vì cá rất nhỏ.
Điều này là vì cá thường rất nhỏ, và trong quá khứ, khi đói khát, người dân không có cách nào khác để chế biến những món ăn đó. Nhưng họ đã tổ chức một bữa tiệc no cho Nishimura với những món ăn đơn giản nhưng đậm đà văn hóa địa phương. Nguyễn Văn Nhung vẫn nhớ lại kỷ niệm đó.
Nhận thức được giá trị của các tài sản ở Kim Lan cần được giới thiệu cho công chúng, nhóm Tìm Về Cội Nguồn của làng đã đề xuất xây dựng một bảo tàng nhỏ. Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất là vấn đề kinh phí. Nishimura Masanari, một nhà khoa học, với điều kiện tài chính hạn chế, đã đang lưu động và kêu gọi sự hỗ trợ từ các doanh nhân Nhật Bản. Cuối cùng, tổng số tiền quyên góp được là 30.000 USD vào tháng 3 năm 2012. Bảo tàng Khảo Cổ Học Cộng Đồng đã được khánh thành, và Nishimura chính là người đã thiết kế tòa nhà và viết các giới thiệu và thẩm định niên đại cho từng hiện vật trong bảo tàng.
Trong tháng 8 năm 2013, Nhóm Tìm Về Cội Nguồn của làng và nhà khảo cổ học Nishimura Masanari đã được trao giải Bùi Xuân Phái vì Tình Yêu Hà Nội, để tôn vinh đóng góp của họ cho cộng đồng. Thật đáng tiếc là Nishimura Masanari không thể có mặt trong lễ nhận giải do anh ta đã qua đời trong một tai nạn giao thông hai tháng trước đó, khi anh đang trên đường đến Bắc Ninh để tìm hiểu thực địa cho nghiên cứu mới.
Gia đình của Nishimura đã quyết định để anh ta an nghỉ tại quê hương thứ hai của mình, Kim Lan. Đây là một quyết định tôn vinh đúng đắn cho 20 năm nghiên cứu và lao động của anh ta cho Việt Nam, và tình yêu lớn mà anh ta dành cho đất nước này. Công trình nghiên cứu và báo cáo khoa học mà anh ta đã đóng góp cho khảo cổ học Việt Nam đã trở thành di sản vĩnh cửu của đất nước. Sự ra đi của Nishimura để lại một lỗ hổng lớn trong cộng đồng khảo cổ học Việt Nam, nhưng ý chí và sự tận tụy của anh vẫn tiếp tục truyền cảm hứng cho nhiều người.
Bảo tàng Khảo Cổ Học Cộng Đồng ở Kim Lan trở thành một điểm đến quan trọng cho du khách và nhà nghiên cứu khảo cổ học từ khắp nơi trên thế giới. Được xem là một nguồn cảm hứng vô tận, bảo tàng hiển thị hàng nghìn hiện vật và di tích từ các thời kỳ lịch sử khác nhau. Nhờ công lao của Nishimura và nhóm Tìm Về Cội Nguồn của làng, người ta có thể thấy rõ hơn về quá khứ và giá trị văn hóa của Kim Lan.
Làng gốm Kim Lan đã phát triển nhanh chóng kể từ khi bảo tàng được xây dựng. Sự quan tâm và hỗ trợ của cộng đồng quốc tế đã giúp làng thu hút du khách và khách du lịch từ khắp nơi. Điều này đã tạo ra những cơ hội kinh doanh mới và nâng cao mức sống của người dân trong làng.
Sự kế thừa và bảo tồn văn hóa truyền thống cũng được chú trọng ở Kim Lan. Người dân trong làng tiếp tục truyền dạy các nghề truyền thống như làm gốm, điêu khắc gỗ và thêu thùa cho thế hệ sau. Nhờ vào việc duy trì và phát triển những nét đặc trưng văn hóa này, Kim Lan đã trở thành một điểm đến văn hóa thu hút du khách.
Tuy Nishimura Masanari đã ra đi, nhưng di sản và tình yêu của anh dành cho Kim Lan và khảo cổ học Việt Nam vẫn tồn tại mãi mãi. Câu chuyện về hành trình của anh và nhóm Tìm Về Cội Nguồn của làng đã trở thành một nguồn cảm hứng và một ví dụ sáng sủa về tình yêu đối với quê hương và mong muốn bảo tồn và phát triển văn hóa.
( Trong bài có sử dụng nội dung của nhà báo Chí Dũng và báo chinhphu.vn )
Kommentare