Trên mảnh đất Kim Lan, Gia Lâm, Hà Nội, nơi nổi tiếng với làng gốm truyền thống, có một người con đã dành cả cuộc đời để gìn giữ và tôn vinh di sản quý báu của cha ông. Đó là ông Nguyễn Việt Hồng, sinh năm 1936, người được mệnh danh là "gàn dở" vì hơn 30 năm miệt mài lặn lội dọc sông Hồng, nhặt nhạnh từng mảnh gốm vỡ, gom góp lại những giá trị văn hóa tưởng chừng đã bị lãng quên.
Từ người thợ gốm đến "người gàn dở" bên sông Hồng
Ông Nguyễn Việt Hồng sinh ra và lớn lên tại xóm Chùa, xã Kim Lan, Gia Lâm, Hà Nội. Tuổi thơ của ông gắn liền với những lò gốm đỏ lửa và âm thanh quen thuộc của tiếng bàn xoay. Ông sớm bộc lộ năng khiếu và niềm đam mê với nghề gốm truyền thống.
Sau này, ông trở thành giám đốc phân xưởng và nhóm trưởng tại xí nghiệp sứ Bát Tràng, một trong những cái nôi của nghề gốm Việt Nam. Tuy nhiên, trong ông luôn cháy bỏng một khát khao lớn hơn, đó là tìm hiểu sâu hơn về lịch sử, về cội nguồn của làng nghề gốm Kim Lan.
Hành trình khám phá kho báu lịch sử
Năm 1983, sau khi nghỉ hưu, ông Hồng bắt đầu dành toàn bộ thời gian cho việc nghiên cứu lịch sử quê hương. Ông không ngại khó khăn, ngày ngày rong ruổi dọc bãi Hàm Rồng bên sông Hồng, tỉ mỉ nhặt nhạnh từng mảnh gốm vỡ, từng viên gạch cổ, từng đồng tiền xưa cũ.
Những người dân trong làng thấy ông lang thang nhặt nhạnh những thứ "vô giá trị" thì lắc đầu ngán ngẩm, cho rằng ông đã "gàn dở". Nhưng ông không quan tâm đến những lời dị nghị, ông tin rằng những mảnh vỡ kia là những mảnh ghép của lịch sử, là những chứng nhân cho sự phát triển của làng nghề gốm Kim Lan qua hàng trăm năm.
Với kiến thức về gốm sứ và khả năng đọc hiểu chữ Hán, ông Hồng đã xác định được niên đại của nhiều cổ vật, có những món đồ đã tồn tại qua hàng chục thế kỷ. Ông không chỉ là một người sưu tầm, mà còn là một nhà nghiên cứu tâm huyết, tỉ mỉ ghi chép lại những thông tin về từng hiện vật, từ đó dựng lại bức tranh toàn cảnh về lịch sử làng gốm Kim Lan.
Xem thêm bài viết : Câu Chuyện về Các Cụ Trong Nhóm :“Tìm Lại Cội Nguồn Của Làng” tại đây
Bảo tàng gốm sứ - nơi lưu giữ hồn gốm Kim Lan
Nhờ những phát hiện của ông Hồng, các nhà khảo cổ đã khai quật được một khu lò gốm cổ có niên đại từ thế kỷ VII đến thế kỷ XVII tại Kim Lan, một minh chứng hùng hồn cho bề dày lịch sử của làng nghề.
Không chỉ dừng lại ở việc nghiên cứu, ông Hồng còn ấp ủ một ước mơ lớn hơn, đó là xây dựng một bảo tàng để lưu giữ và trưng bày những cổ vật quý giá mà ông đã dày công sưu tầm. Năm 2007, với sự hỗ trợ của chính quyền địa phương và những người tâm huyết khác, "Bảo tàng gốm sứ, tìm lại cội nguồn" tại Kim Lan đã chính thức ra đời.
Bảo tàng không chỉ là nơi trưng bày hơn 300 cổ vật quý giá, mà còn là nơi giáo dục, truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ về tình yêu quê hương, đất nước, về truyền thống và giá trị văn hóa của dân tộc.
Tấm lòng cao cả của người gìn giữ di sản
Nhiều người đã trả giá rất cao để sở hữu những cổ vật quý giá mà ông Hồng sưu tầm được, nhưng ông chưa bao giờ lung lay. Với ông, những món đồ đó không chỉ là vật chất, mà là hồn cốt của cha ông, là minh chứng cho sự tài hoa, sáng tạo của người xưa. Ông luôn tâm niệm rằng, những cổ vật này phải được giữ gìn và bảo tồn để phục vụ cho việc nghiên cứu và giáo dục, để thế hệ mai sau hiểu và trân trọng giá trị của di sản cha ông.
Tấm gương sáng về tình yêu quê hương, đất nước
Câu chuyện về ông Nguyễn Việt Hồng là một câu chuyện đẹp về tình yêu quê hương, đất nước, về sự cống hiến không ngừng nghỉ cho cộng đồng. Ông đã dành cả cuộc đời để gìn giữ và tôn vinh những giá trị văn hóa truyền thống, góp phần làm giàu thêm kho tàng di sản của dân tộc.
Hành trình của ông là nguồn cảm hứng lớn lao cho chúng ta, nhắc nhở chúng ta về trách nhiệm bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa của dân tộc, để những giá trị đó mãi mãi tỏa sáng, trường tồn cùng thời gian.
Comments